زنجیر و اتصالات اسلینگ

زنجیر خشکه G80

زنجیر خشکه یکی از گرید های زنجیر فولادی محسوب می شود که در واقع از گرید G80 فولاد تولید شده است. زنجیر خشکه در ترکیبات آلیاژی خود دارای درصد متوسطی کربن (بالاتر از زنجیر های آهنی) می باشد. به منظور بالا بردن قابلیت های مکانیکی زنجیر خشکه G80 و به صورت خاص به منظور بالا بردن قابلیت های تنسایل کششی و سختی سایشی از روش های سخت کاری حرارتی بر روی زنجیر خشکه استفاده می شود. فرایند سخت کاری حرارتی زنجیر خشکه G80 شامل چند مرحله سرمایش و گرمایش دانه های زنجیر در دمای مشخص و با سرعت مشخص می باشد که سبب یکدست شدن بلور های داخلی زنجیر شده و قابلیت های مکانیکی آن را به شدت بالا می برد.

از زنجیر خشکه G80 در اتصالات جرثقیل های سقفی زنجیری برای اتصال و لیفتینگ بار، در اتصالات پولیفت ها یا جک های زنجیری و وینچ های زنجیری استفاده می شود. یکی از کاربری های عمده زنجیر خشکه بار با گرید G80 در تولید اسلینگ های زنجیری تک یا چند شاخه به منظور لیفتینگ بار با جرثقیل می باشد.

زنجیر خشکه به سبب تولید از گرید های فولادی در برابر خورنده ها و زنگ زدگی آسیب پذیر بوده و می بایست سختی پوشش سطحی داشته باشد. از روش های عمومی به منظور افزایش مقاومت زنجیر خشکه G80 در برابر زنگ زدگی آبکاری گالوانیزه سرد (نقره ای براق با مقاومت کم)، گالوانیزه گرم (نقره ای مات با مقاومت بالا) و روش فسفاته سازی سطحی می باشد که به رنگ مشکی مات دیده می شود.

اسلینگ زنجیری

اسلینگ زنجیری در واقع ابزاری برای لیفتینگ بار با جرثقیل می باشد. اسلینگ های زنجیری هم بصورت تک شاخه و هم بصورت چند شاخه تولید می شوند و در تولید آنها اغلب از زنجیر فولادی در گرید G80 استفاده می شود. اسلینگ زنجیری بر حسب ظرفیت و تناژ لیفتینگ از زنجیر و اتصالات در سایز های مختلفی استفاده می کند. تعداد و طول رشته های زنجیر بکار رفته در تولید اسلینگ زنجیری می توانند بر حسب ابعاد و وزن بار متفاوت انتخاب شوند. در قیاس با اسلینگ های سیم بکسلی، اسلینگ های زنجیری به سبب قابلیت سایشی و طول عمر بالاتر دارای کاربری وسیع تری هستند. مضاف بر این، استفاده از یک عدد قلاب دانه گیر زنجیر قابلیت تغییر طول اتصال رشته های زنجیری را در اسلینگ های زنجیری فراهم می آورد که از دیگر مزایای اسلینگ های زنجیری به اسلینگ های سیم بکسلی محسوب می شود.

در تولید اسلینگ های زنجیری از انواع مختلفی اتصالات اسلینگ استفاده می شود. حلقه فولادی زنجیر از اتصالاتی است که چه در اسلینگ زنجیری تک شاخه و چه در نمونه های چند شاخه در نقطه بالایی اسلینگ مورد استفاده قرار می گیرد. از دیگر اتصالات کاربردی فولادی در تولید اسلینگ زنجیری می توان به انواع قلاب، شگل، رابط زنجیر و قلاب دانه گیر اشاره نمود. اسلینگ های زنجیری اغلب با ضریب امنیتی حداقل 3:2 تولید شده و می بایست بصورت تست شده و همراه با سرتیفیکت مورد استفاده قرار گیرند.

شگل فولادی G80

شگل فولادی یکی از اتصالات مهم در لیفتینگ بار محسوب می شود. شگل فولادی اغلب در گرید G80 در تولید اسلینگ های زنجیری مورد استفاده قرار می گیرد. البته شگل از جمله اتصالاتی است که بصورت مشترک در تولید اسلینگ های زنجیری نیز بکار گرفته می شود. شگل ها در دو شکل شگل ساده که به شگل یو شناخته می شود و شگل نعلی شکل و با انواع پین و پیچ مورد استفاده قرار می گیرند. شگل فولادی بکار رفته در اتصالات اسلینگ از دو قسمت اصلی یعنی بدنه شگل که به روش فورج گرم تولید می شود و یک پین برای تکمیل و بستن اتصال تولید می شود. بستن اتصال شگل فولادی G80 گاهی بصورت پیچ و خار، گاهی بصورت پیچ رزوه شده و در داخل رزوه دهانه شگل و گاهی نیز بصورت پیچ و مهره ای صورت می پذیرد که اغلب شگل های پیچ و مهره ای دارای حداکثر مقاومت کششی هستند.

شگل فولادی G80 که در اتصال اغلب اسلینگ های زنجیری فولادی بکار گرفته می شود اغلب بصورت تناژ دار و یا با ابعاد اینچی مورد استفاده قرار می گیرد. در فراوری فولاد بکار رفته در تولید این شگل از درصد متوسطی کربن استفاده شده و از عملیات سخت کاری حرارتی نیز به منظور افزایش قابلیت های کششی آن استفاده می شود. شگل فولادی G80 اغلب بصورت آبکاری گالوانیزه گرم به منظور داشتن مقاومت محیطی بالاتر در برابر زنگ زدگی و یا گاهی بصورت رنگ شده کوره ای به بازار عرضه می شود. شگل فولادی G80 با برخی برند های قدرتمند مانند کروزبی و گرین پین حتی تا تناژ 250 تن نیز برای کاربری های دریایی و اتصالات کشتی های باری مورد استفاده قرار می گیرد. بازرگانی فدرال بکسل وارد کننده انواع و سایز های مختلف شگل فولادی در ایران می باشد.

رابط زنجیر فولادی G80

رابط زنجیر یکی از اتصالاتی است که بصورت خاص و تنها در اسلینگ های زنجیری مورد استفاده قرار می گیرد. رابط زنجیر در اتصالات اسلینگ های فولادی اغلب در گرید فولادی G80 مورد استفاده قرار می گیرد. رابط زنجیر در شکل ها و استاندارد های مختلفی تولید می شود و از آن برای ایجاد اتصال در رشته های مختلف زنجیر و یا اتصال زنجیر با حلقه اسلینگ استفاده می شود. اغلب از دو نوع رابط زنجیر یکی در کاربری در لیفتینگ های سبک و دیگری در لیفتینگ بار های سنگین استفاده می شود.

رابط زنجیر در واقع از دو بخش اصلی تشکیل می شود که یکی بدنه منحنی رابط و دیگری پین می باشد که همراه با یک بوش بکار گرفته می شود. بدنه منحنی رابط زنجیر در دو بخش و در مجموع به شکل یک حلقه بسته زنجیر می باشد که از وسط با جداسازی پین تفکیک می شود. در تولید بدنه منحنی رابط زنجیر از گرید G80 فولاد استفاده می شود و پین اتصال میانی نیز از آلیاژ های سخت فولادی تولید شده است. رابط زنجیر هم بر حسب تناژ کاری و هم اغلب متناسب با سایز زنجیر فولادی انتخاب می شود. در تولید اسلینگ های زنجیری برای اتصال رشته های زنجیر به حلقه فولادی اسلینگ که در منتهی علیه بالایی اسلینگ قرار می گیرد از رابط زنجیر استفاده می شود.

قلاب دانه گیر زنجیر

یکی از اتصالاتی که بصورت خاص همراه با اسلینگ های زنجیری بکار گرفته می شود قلاب دانه گیر زنجیر است. قلاب دانه گیر در واقع دارای دهانه ای می باشد که به اندازه قطر مفتول دانه های زنجیر باز می باشد و در اتصال زنجیر سایز 8 با سایز 8 و به همین ترتیب بالا می رود. از قلاب دانه گیر زنجیر برای ایجاد اسلینگ های زنجیری در بستن زنجیر به دور جسم و تکمیل حلقه اتصال و همچنین به منظور تغییر طول رشته های زنجیر در اتصال استفاده می شود.
قلاب دانه گیر زنجیر در اتصالات اسلینگ در لیفتینگ بار با گرید فولادی G80 تولید شده و سایز آن تابع سایز دانه های زنجیر می باشد. استفاده از قلاب دانه گیر زنجیر هم در انتهای رشته زنجیر اغلب به منظور ایجاد حلقه به دور بار و هم در وسط زنجیر اغلب با هدف تغییر طول اتصال زنجیر میسر می باشد. اغلب نمونه های قلاب دانه گیر زنجیر موجود در بازار ایران محصول کشور چین هستند اما نمونه هایی از قلاب تولید برند های شناخته شده ای مانند کروزبی Crosby و ییل Yale نیز به ندرت در بازار یافت می شوند. قلاب دانه گیر زنجیر اغلب بصورت پین و سوکت و بصورت قلاب ثابت در اتصالات اسلینگ زنجیر فولادی مورد استفاده قرار می گیرد.

قلاب شاخدار دانه گیر زنجیر

قلاب شاخدار دانه گیر یکی از اتصالات مخصوص اسلینگ های زنجیری محسوب می شود که اغلب در دو سر زنجیر های لیفتینگ مانند زنجیر 6 متری مورد استفاده قرار می گیرد. دهانه قلاب شاخدار دانه گیر به اندازه قطر مفتول زنجیر باز بوده که سبب گیر کردن زنجیر در طول های مختلف در درون این قلاب می شود. در دو سمت پایینی حفره و دهانه قلاب شاخدار دانه گیر زنجیر از دو لبه بصورت پیوسته با قلاب به شکل شاخ استفاده شده است که اولا به فیکس شدن بهتر زنجیر بر روی قلاب دانه گیر کمک کرده و از حرکت و سایش زنجیر جلوگیری می کند. سایز های مختلفی از قلاب شاخدار دانه گیر زنجیر در اتصالات اسلینگ های زنجیری مورد استفاده قرار می گیرند که سایز های 10 میلیمتر و 13 میلیمتر دارای بیشترین میزان کاربری هستند.
در تولید قلاب شاخدار دانه گیر زنجیر از روش فورج گرم استفاده شده و این اتصال اسلینگ زنجیری هم در گرید فولادی G80 به منظور تولید اسلینگ های زنجیری در لیفتینگ و هم در گرید های استیل با کاربری بسیار محدودتر موجود می باشد. قلاب شاخدار دانه گیر زنجیر در گرید های فولادی اغلب در رنگ های قرمز و زرد و به صورت رنگ کوره ای به منظور به حداقل رسانی تماس سطحی با خورنده های محیطی و با افزایش قابلیت مقاومت در برابر زنگ زدگی مورد استفاده قرار می گیرند. بازرگانی فدرال بکسل وارد کننده و عرضه کننده سایز های مختلف قلاب دانه گیر زنجیر و قلاب شاخدار دانه گیر می باشد.

حلقه فولادی اسلینگ زنجیر

حلقه فولادی یا Master link یکی از اتصالات بسیار کاربردی در تولید اسلینگ های زنجیری می باشد. حلقه فولادی اسلینگ در سه شکل اصلی بیضی، دایره و گلابی شکل تولید می شود که حلقه اسلینگ بیضی شکل دارای بیشترین میزان کاربری می باشد. از گرید G80 فولاد که در تولید زنجیر خشکه استفاده می شود در تولید حلقه اسلینگ زنجیر نیز استفاده شده است. روش تولید حلقه اسلینگ فورج می باشد که در نهایت با جوشکاری موضعی در یک نقطه حلقه اسلینگ تکمیل می شود. یکی از استاندارد های کیفی مهم در تولید حلقه فولادی اسلینگ تست کشش می باشد که در صورت تولید مطابق با استاندارد های بالا در نهایت حلقه اسلینگ زنجیر می باید در نقطه ای به جز قسمت اتصال جوش شکست پیدا کند.

حلقه فولادی اسلینگ در تولید اسلینگ های زنجیری تک شاخه و چند شاخه به کار گرفته می شود. در اسلینگ زنجیری چند شاخه در واقع حلقه اسلینگ نقطه انتهایی بالایی می باشد که رشته های مختلف زنجیر فولادی بار در آن نقطه به هم می رسند. علاوه بر نمونه های تک حلقه فولادی اسلینگ زنجیر بصورت دو بچه نیز تولید می شود که اغلب در اسلینگ های دو رشته مورد استفاده قرار می گیرد. البته کاربری حلقه اسلینگ تنها در تولید اسلینگ های زنجیری نبوده و بصورت مشابه در تولید اسلینگ های سیم بکسل نیز مورد استفاده قرار می گیرند. یکی از شناخته شده ترین و معتبر ترین برند های تولید کننده حلقه فولادی اسلینگ زنجیر برند کروزبی CROSBY آمریکا می باشد. بازرگانی تکین بکسل وارد کننده کلیه اتصالات زنجیر های فولادی در ایران می باشد.

زنجیر فولادی G100 کروزبی

برند کروزبی آمریکا Crosby در تولید زنجیر و اتصالات فولادی اسلینگ در سطح دنیا شناخته شده می باشد. زنجیر فولادی کروزبی نه تنها در گرید خشکه G80 بلکه در گرید های فولادی با تنسایل و سختی سطحی بالاتر نیز عرضه می شود. زنجیر فولادی کروزبی در گرید G100 دارای تنسایل حدوده 680 مگاپاسکال بوده و دارای سختی سطحی حدود 45 راکول را دارد. در اتصالات لیفتینگ بار و بصورت اسلینگ در شرایط سخت مانند کاربری های لیفتینگ دریایی و در صنایع کشتی رانی از زنجیر G100 فولادی کروزبی Crosby آمریکا استفاده می شود.
زنجیر گرید فولادی G100 بصورت رنگ کاری شده کوره ای و با رنگ آبی به بازار عرضه می شود. عملیات سخت کاری حرارتی ویژه ای به منظور یکدست نمودن بلورهای و بردار های داخلی فولاد در تولید زنجیر فولادی G100 بکار گرفته شده است. این گرید از زنجیر فولادی اندکی درصد بالاتر کربن نسبت به گرید زنجیر G80 داشته که سبب ترد شدن بیشتر آن می شود. زنجیر G100 کروزبی با ضریب امنیتی بالای 5:2 تولید شده بدین معنا که در مرحله تست بصورت اتصال آویز این زنجیر تا 2.5 برابر توان اسمی خود را تحمل نموده است.

زنجیر لنگر

زنجیر لنگر Anchor chain نوعی از زنجیر فولادی می باشد که در صنایع دریایی و کشتی رانی و برای اتصال لنگر به وینچ مورد استفاده قرار می گیرد. زنجیر لنگر در گرید های بالای فولادی و با استاندارد و شکل متفاوتی نسبت به زنجیر فولادی بار تولید می شود. زنجیر لنگر نه تنها در تماس با آب شور دریا با عوامل خورنده مختلفی روبرو می باشد بلکه به سبب اتصال کشتی ها بالاخص کشتی های باری در وزن و تناژ بالا با تنش های کششی بسیار بالایی روبرو است.

از نظر ظاهری در وسط دانه های زنجیر لنگر از یک راد یا میکه به شکل جوش استفاده شده است. وجود این راد از در هم فرو رفتن دانه های زنجیر لنگر و کاهش طول قابل توجه آن جلوگیری می کند. این نوع طراحی خاص زنجیر لنگر سبب می شود که زنجیر بر اثر موج آب با تغییر طول چندانی روبرو نشده و از ضربه یا Impact به زنجیر بر اثر باز شدن یکباره جلوگیری به عمل آید. زنجیر لنگر اغلب در گرید های فولادی یعنی در گرید های G80 و بالاتر مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به قابلیت خوردگی بالای آب دریا که ناشی از درصد بالای املاح و نمک ها می باشد زنجیر لنگر را اغلب یا بصورت آبکاری شده گالوانیزه گرم مورد استفاده قرار می دهند و یا بصورت رنگ کاری شده کوره ای با ضخامت بالایی از رنگ پوششی. بازرگانی تکین بکسل وارد کننده انواع زنجیر های فولادی در گرید های مختلف می باشد.

تعداد رشته اسلینگ زنجیری بر حسب ابعاد بار

از اسلینگ های زنجیری هم بصورت تک شاخه و هم بصورت چند شاخه استفاده می شود. هر اندازه تعداد رشته های اسلینگ زنجیری بیشتر باشد قابلیت ایجاد تعادل در لیفتینگ نیز بالاتر می رود. انتخاب تعداد رشته زنجیر فولادی G80 در تولید اسلینگ به دو فاکتور وزن بار و شکل هندسی بار بستگی دارد. حداکثر توان اسلینگ زنجیری زمانی است که زنجیر ها بصورت کاملا عمودی نسبت به زمین یعنی به حالت آویز مورد استفاده قرار گرفته باشند. با افزایش حجم بار زاویه بین اتصال رشته های اسلینگ زنجیری افزایش پیدا می کند. افزایش زاویه سبب می شود که یک مولفه جانبی نیروی وارد شده بر زنجیر نیز پدید آید که از نقظ هر رشته زنجیر در تعلیق بار ناشی از وزن می کهد. به بیان ساده تر هر اندازه بار حجیم تر باشد برای تعلیق بهتر و جلوگیری از ایجاد لنگر زنجیر های اسلینگ می بایست با زاویه بزرگتری نسبت به یدگیر بر روی بار متصل شده، هر رشته توان کمتری پیدا کرده و نیاز به اسلینگ زنجیری با تعداد رشته های بیشتر می باشد. محاسبه بار وارد بر رشته های زنجیر می بایست با در نظر داشتن ضریب امنیتی بالا و حداقل 4:1 صورت پذیرد.

مهارکش فولادی

مهارکش Turnbuckle از اتصالاتی است که هم با اسلینگ های زنجیری و هم با اسلینگ های سیم بکسلی مورد استفاده قرار می گیرد. مهارکش ها هم بصورت فولادی تولید می شوند و هم بصورت استنلس استیل. مهارکش های فولادی نیز خود به دو صورت تمام فولادی و بدنه چدنی تولید می شوند.

مهارکش ابزاری برای افزایش یا کاهش طول اتصال می باشد که با ایجاد گردش در بدنه فورج این ابزار اتفاق می افتد. مهارکش ها در شکل های مختلفی به صورت دو سر قلاب، دو سر حلقه، دو سر سوکت و یا ترکیبی مانند یکسر قلاب و یکسر سوکت تولید می شوند. مهارکش فولادی با بکارگیری گرید های بالای فولاد مانند G80 تولید می شود تا مقاومت کششی بالایی داشته باشد. مهارکش ها بصورت لوله ای و گرد تولید می شوند که برای کاربری های صنعتی و لیفتینگ مانند اتصالات زنجیر فولادی اغلب بصورت تخت مورد استفاده قرار می گیرند. فدرال بکسل وارد کننده انواع مهارکش های فولادی ، استیل و چدنی در ایران است.